Po dekadach dynamicznego rozwoju, europejska energetyka wiatrowa stanęła przed poważnym wyzwaniem. Niskie ceny energii elektrycznej i trudności w przyciąganiu inwestorów stawiają pod znakiem zapytania przyszłość sektora, który do tej pory był symbolem zielonej transformacji. Czy Europa zdoła utrzymać impet w walce o neutralność klimatyczną?
Od sukcesu do kryzysu
Energia wiatrowa była dumą europejskiej transformacji ekologicznej. Dania, będąca liderem w tej dziedzinie, ustanowiła niedawno rekord, generując 58% energii elektrycznej z wiatru. Jednak sukces ten ma swoją cenę: nadprodukcja energii wiatrowej spowodowała drastyczny spadek cen, co sprawiło, że nowe inwestycje stały się nieopłacalne.
Przykładem jest największy w historii przetarg na morską farmę wiatrową w Danii, który zakończył się brakiem ofert. Nawet państwowy gigant Ørsted uznał, że inwestowanie w takie projekty nie jest już atrakcyjne.
Sytuacja w Szwecji i Wielkiej Brytanii
Podobne problemy dotykają inne kraje:
- W Szwecji, niskie ceny energii elektrycznej sprawiają, że przychody nie pokrywają kosztów budowy i eksploatacji nowych farm wiatrowych.
- W Wielkiej Brytanii, ograniczenia sieciowe prowadzą do marnowania dużych ilości energii wiatrowej.
Wyzwania technologiczne i rynkowe
Energia wiatrowa jest zmiennym źródłem energii, co stawia wyzwania przed systemem elektroenergetycznym:
- Nadprodukcja: W wietrzne dni, gdy popyt na energię jest niski, ceny spadają do zera lub nawet stają się ujemne. W praktyce oznacza to, że producenci energii muszą płacić za jej przesył, aby uniknąć przeciążenia sieci.
- Brak wiatru: Gdy wiatr nie wieje, inne źródła energii – głównie paliwa kopalne – muszą szybko uzupełniać zapotrzebowanie.
Profesor Brian Vad Mathiesen z Uniwersytetu Aalborg podkreśla, że systemy elektroenergetyczne muszą uwzględniać zmienność energii odnawialnej, proponując rozwiązania, które zrównoważą produkcję i zużycie.
Możliwe rozwiązania
Eksperci wskazują na kilka kierunków działań:
- Elektryfikacja transportu i ogrzewania: Zwiększenie popytu na energię elektryczną poprzez promowanie pojazdów elektrycznych i elektrycznych systemów grzewczych.
- Zielony wodór: Rozwój technologii produkcji wodoru, który może być wykorzystywany w przemyśle i magazynowany jako alternatywne paliwo.
- Inwestycje w infrastrukturę sieciową: Modernizacja sieci elektroenergetycznych, aby lepiej radzić sobie z dużymi wahaniami produkcji energii.
Rikke Nørgaard z firmy analitycznej Aegir Insights zauważa, że postęp w tych obszarach jest zbyt wolny, co prowadzi do stagnacji w rozwoju sektora.
Ryzyko powrotu do paliw kopalnych
Paradoksalnie, sukces energetyki wiatrowej może stać się jej największym wrogiem. Jeśli rynki i polityka nie dostosują się do obecnych wyzwań, Europa może ponownie uzależnić się od paliw kopalnych, mimo dążenia do neutralności klimatycznej.
Bloomberg ostrzega, że bez skutecznych działań rewolucja zielonej energii może wyhamować, co podważy osiągnięcia w walce z kryzysem klimatycznym.
